We celebrate Param Pujya Bhaishree's divinity through the wonder of his virtues. Each month a different writer has captured the inspirations drawn from Bhaishree's life that shed light on these beautiful virtues and help us recognise his inner being.
This month we explore Param Pujya Bhaishree's virtues of Divine awareness - infinite peace.
Divine Awareness - Infinite Peace
The eternal religion of the soul is to always remain calm and experience unwavering peace. This is the essence of all the spiritual texts.
Those who hold on to this quintessence, will be able to dwell in peace throughout their lives and become an embodiment of Joy. In peace lies self-awareness. Knowledge of self-brings boundless joy. This is the perpetual timeless truth.
It's time to transform and change the dreadful past.
Most of us are either delighted and absorbed or saddened and sucked by our own perception, thoughts, ambitions an emotions. We remain beguiled by our own ego. We are unable to look within. We miss out on our own true self. With joy and enthusiasm either we remain engrossed in worldly pursuits or wistfully keep crying and complaining about our awful destiny. We do exist but exist only externally. We get consumed by the extrinsic maelstrom. Thus, the reincarnation, the torment and torture continue. This has been our mournful past. Under Param Pujya Bhaishree’s pious refuge we want to see that this life becomes a game changer. Inner transformation becomes a reality. Let's start living as a soul and not as a body.
Pure divine infinite peace.
The Nature of our soul is to rest in peace. We find peace as we disengage ourselves from various worldly affairs. To treasure peace, the attention must return to its source. Peace is experienced when body mind and speech, all are at rest. Inner stability and profound equanimity lead us to peace. A responsible attitude that's righteous in every sense is peace. Peace is staying afloat and remaining detached while we perform our worldly duties. Peace prevails when there are no desires or expectations, fears or uneasiness. Harmonious smooth and sweet flow of life is peace. Love originates from peace and peace from Love. They both are universal. Even birds and animals can realise the peace that a saint emanates. All other virtues are embedded in this one single virtue. The peace that Param Pujya Bhaishree manifests is boundless and eternal. To be able to feel and worship His peaceful aura is our greatest blessing and inheritance.
Most of us get upset when we are surrounded by the chaos and the uproar. Enlightened souls like Param Pujya Bhaishree remain untouched. Peace is calming and it alleviates the stress. Yet a worldly soul finds it difficult to bear it for a longer period. He gets suffocated and wants freedom from the isolation. Solitude for a soul seeker is a graceful convenience. It helps him to ascend and reach the pinnacle of spirituality.
Its self-awareness that gives access to peace and joy.
It is the inward facing path that leads us to awareness of who I am. It is knowledge of our own being. Thoughts and feelings ever keep changing but the knower who knows is constant. The knower is very evident. It is always there behind everything we do or experience. Thus being aware is a continuous experience.
With deep contemplation and meditation, we clearly understand that we are the knower and the doer. Currently, our existence is embodied. It's through the body that we endure the fruition of the karma which we have ourself bounded. Along with everything else, we can certainly recognise our own presence.
One can protect oneself with this stable awareness. The difficulties borne by karma might surround us, we might need to pass through challenges, but this awareness will give us freedom from worry. Patience and equanimity will be maintained. Param Pujya Kalidasbhai writes: “As long as the focus remains eternally pure, tell me, how can we be stained by Karma?” There is infinite peace in the depths of the ocean and such peace can be experienced in daily life by a seeker. Param Pujya Bhaishree’s life exemplifies this.
The possessor of unique peace: Lord Mahavir
If anyone can be said to possess unique peace, it is Lord Mahavir.
His peace and bliss while enduring great austerities and torment are indescribable.
When the Lord sat on the celestial assembly known as the Samavasaran, the love, compassion and feelings of Ahimsa radiating from him, reached each and every being present there.
This love had such a great impact that all living beings forgot their hatred and felt a universal friendship towards each other. Experiencing, abundant peace they remained free of any kind of fear.
May my inner inclinations become pacified
During his stay at Kavitha, Shrimad would go to the nearby jungles, post midnight and meditate there. Mosquitos would settle on him, in pretty much the same way, as one would drape a blanket. However absorbed in meditation, Shrimad, would have already transcended beyond the body and would purely be absorbed in the nature of the soul, would not be affected by this. While innumerable bites could clearly be visible on his skin, no sign of pain could be evident on his radiant face.
He embodied what he wrote in letter 850: “May my inner inclinations become so pacified that an old deer might believe my body to be lifeless and rub his head against it to scratch away any itches.”
In another episode, once Param Krupalu Dev had gone to Dharampur. A British political agent had also come there to hunt during the same time. But as long as Shrimad was in the vicinity of that region, the agent did not find any prey at all. The impact of Shrimad’s unique peace was such that the cruel and heartless inclinations of the British agent were defeated. This is a miracle of peace, compassion and mercy.
A sacred living temple of peace and bliss
When we think of Bhaishree, then we find so many examples. Unprecedented wakefulness and peace has been woven seamlessly into his life. As the possessor infinite peacefulness, he is never in a hurry. He is always calm, irrespective of the situation whether it is conducive or unconducive, profitable or unprofitable, comfortable or painful, joyous or sad. He is an oasis for mortal beings trapped in mental, physical or social troubles. When he receives any news, he takes note, maintains supreme composure and responds appropriately.
Once it so happened that, when Bhaishree was in America for the celebration of Shrimad Rajchandra’s centennial anniversary, his mother’s condition suddenly became serious. On hearing the news, not a single expression on his pious face changed. His eternal peace remained constant. Then, acting as per the need of the hour, he patiently handed the responsibility for the programme and left for India.
There are times when Bhaishree’s health does not support him. However, in these trying times also he always fulfills all his responsibilities at the Ashram. Nothing can disturb him. Whether things are going as per the plan or not, whether someone criticises him or sings his praises, within the everchanging karmic situations of this ever-changing life, his inner awareness and ocean of peace do not waver. He is an embodiment of eternal peace and bliss. Serenely pious, His sight itself is a pilgrimage for soul seekers.
Below we will explore the fundamental sources of strength for unprecedented awakening and infinite peace. As we read these inspiring lines, we will see and feel Bhaishrees’s presence being manifested in each and every one of them. These paragraphs below effectively describe ever vigilant Bhaishree’s soul-centred striving, ever since he seeked the shelter of Param Pujya Bapuji.
The Grace of the True Guru and the Attainment of the Seed of Enlightenment
Encountering a self-realised True Guru in this dark age is the fruit of great punya (merit). It is because of the presence of a True Guru that one can recognise the totally equanimous and detached nature of the Tirthankar Bhagwan, the essence of true religion is also revealed through his teachings. The soul is purified by observing his beneficial commandments, and so the basic fundamentals of our life slowly start changing. When the disciple becomes worthy, the True Guru, by his grace, bestows upon him the Seed of Enlightenment and leads him on the path of meditation. The ray of concentration which once wandered externally, gathering karma, turns inward towards the soul. Renouncing outward identity and inclination, one dwells inwardly.
The pacification of the wandering mind/ The pacification of engaging in passing thoughts
As the mind of a seeker whose quest is purely for moksh is purified, it ceases to engage in passing thoughts.This pure and pious mind, which has now become peaceful, stills itself. Subtle contemplation by such a mind on the virtues and characteristics of the soul leads to a faith in consciousness itself. As the arising of thoughts and engagement in them diminish, the mind becomes absorbed in the soul’s conscious nature. At this moment, the seeker experiences unprecedented peace and bliss. The lamp of enlightened wakefulness is lit within him.
A state of freedom from sensual hankering
Someone who is deeply content in the bliss of his own nature is disinterested in outer objects. A soul, whose desire for sensual pleasure is pacified or extinguished, enjoys a unique peace.
Freedom from duality
Someone who is beyond dualities experiences unique peace. External circumstances do not impact one who has become still in the bliss of consciousness. A person dwelling in the light of inner bliss finds his path even in the depths of darkness. His pure pious life uplifts many others through unprecedented peace, love, compassion and sheer ecstasy. A person who harbours abundant love and universal friendship towards all living beings, treads carefully and causes no pain or suffering to anyone. Such a soul experiences unique peace.
Freedom from comparison
A life, where there is no competition or a desire to be better or appear better than others, where there are no opinions or prejudices, is simple and straightforward. One, who never engages in building his own recognition, experiences the effortless flow of unique peace.
A life of simplicity
A soul, who is content with only that, which has been attained justly and isn’t bedazzled by the wonders of the world, dwells in peace
In the shelter of a saint
The soul experiences freedom from worry and fear at the lotus feet of the True Guru. In serving and caring for him, a unique peace is experienced, because we behold his presence as the living proof and embodiment of infinite peace.
Absence of desire to see and know the world
This related to three entities: The soul, the world and the life. Once the soul of a seeker has recognised the pain and suffering inherent to this world, he becomes free from worldly life and can experience unique peace.
A life surrendered to God
One, who discharges his duties faithfully, with awareness and without any desire for the fruits of his actions, can be said to have truly surrendered himself to his destiny, to the fruition of karma. Feelings of anger are replaced with utmost peace when there is unshakeable faith in God. A steadfast and elevated soul, who does not dwell on the past and does not think about the future but is fully present in the moment, is the vehicle for unique peace. Wherever such a great soul travels, all experience peace.
A person who resides in inner awareness is continuously surrounded by peace. If one is experiencing inner peace, and if the right perspective has been developed, then one can gain wisdom from everywhere. The peace of Bhaishree’s silence and the silence of his peace are both beyond this world. If we strive for the peace within his silence, we too will master unprecedented awareness and infinite peace.
અપૂર્વ અંતર જાગૃતિ - અનંત શાંતિ
“સનાતન આત્મધર્મ તે શાંત થવું, વિરામ પામવું તે છે, આખી દ્વાદશાંગીનો સાર પણ તે જ છે. ”
જે કોઈ આ સારતત્વને જીવનભર ધરી રાખે છે તેનું જીવન પરમાનંદસ્વરૂપ બની જાય છે. જ્યાં શાંતિ છે ત્યાં જ્ઞાનનું વેદન છે અને જ્યાં જ્ઞાનનું વેદન છે ત્યાં અઢળક આનંદ અનુભવાય છે. આ સનાતન સત્ય છે.
અનંત શાંતિ
શાંતિ એ આત્માનો મૂળભૂત સ્વભાવ છે. શાંતિ એટલે કશું ન કરતા માત્ર પોતામાં રહેવું. શાંતિ એટલે સમતા, અંદરની સ્થિરતા. શાંતિ એટલે એક અનોખી પરિપક્વતા, અલિપ્તતા અને અસંગતા. આનંદમય નિર્દોષ જાગૃતિ, જ્યાં કોઈ ભય નથી, કે નથી કોઈ મૂંઝવણ. શાંતિ એટલે નિષ્કામ અને
નિ:સ્પૃહ ભાવે સહજ વહેતું પ્રશાંત જીવન. શાંતિ એટલે સ્થિતપ્રજ્ઞતા. અધ્યાત્મના શિખરે પહોંચેલા કોઈ મહાજ્ઞાની પુરુષની આ દશા છે. સાધનાની પરાકાષ્ઠા છે. આ શાંતિમાંથી પ્રગટ થાય છે વિશ્વપ્રેમ. જે પ્રેમને પશુ-પક્ષીઓ પણ અનુr. ભવી શકે છે. તે શાંતિ અનંત છે, અમર્યાદિત અને અસીમ છે, ચીરકાળ રહેનારી છે. આ પૂર્વેના અનંત ભવભ્રમણમાં આવી શાંતિ હજી સુધી અનુભવી નથી. તમામ ગુણોનો નિચોડ, તેનું સત્વ, આ એક ગુણમાં સમાય છે. પરમ પૂજ્ય ભાઈશ્રી આવી દિવ્યતમ શાંતિના પર્યાય છે, સજીવન મૂર્તિ છે. તેમની શાંતિને આપણે સહુ અનુભવી શકીએ છીએ અને એ જ આપણું સર્વોત્તમ સૌભાગ્ય છે. શાંતિ પમાડે, તેને સંત કહીએ.
ઘોંઘાટ અને કોલાહલ હોય ત્યાં અજ્ઞાનીને સ્પષ્ટ અશાંતિ વેદાય છે પણ જેના અંતરનો કોલાહલ શમી ગયો છે તેને બહારની અવ્યવસ્થા, બુમરાણ કે શોરબકોરની કશી જ અસર થતી નથી. અંતરની નિરામય શાંતિમાં તેઓ હર્યાભર્યા સદૈવ પ્રસન્ન રહે છે. બહારની શાંતિ અજ્ઞાનીથી લાંબો સમય સહન થતી નથી જયારે જ્ઞાની તે શાંતિના સથવારે એકાંત અને અસંગ બની અધ્યાત્મના શિખરો ચઢી જાય છે.
ઇતિહાસને બદલી નાંખીએ, રૂપાંતરિત થઈએ, દેહ મટી આત્મા બનીએ
સંસાર સુધારવાના પ્રયત્નમાં જોડાયેલો દરેક માનવી, પોતાની દ્રષ્ટિ, વિચારધારા, સ્વપ્નો અને સંવેદનોથી ઘેરાયેલો છે. આ જ તેનો અહમ્ છે. કાં તો તે આનંદ અને ઉત્સાહ સાથે સંસારની માયાજાળમાં ડૂબેલો છે અને કાં તો ખેદ અને દુઃખ સાથે પોતાના નસીબને કોસતો રહે છે. પોતે પોતાને જ ભૂલી ગયો છે. તેનું સમગ્ર અસ્તિત્વ બહારમાં જ રોકાયેલું છે. પોતાનું ખરું અસ્તિવ અંદરમાં રહ્યું છે તે એ જાણતો નથી, અને જાણે છે તોયે, અંદર નજર નાંખવાની ક્યાં એને ફુરસદ છે. માટે ભવભ્રમણ, દુઃખ અને પીડાની પરંપરા ચાલુ જ રહે છે. આ આપણો કરુણ અને દયાજનક ઇતિહાસ છે. ભાઇશ્રીની નિશ્રામાં હવે બાજી બદલાવી નાંખીએ. આપણે રૂપાંતરિત થઈએ. દેહ મટી આત્મા બનીએ.
અપૂર્વ જાગૃતિમાંથી પ્રગટ થતી અનંત શાંતિ
જ્યાં અપૂર્વ જાગૃતિ અનુભવાય છે ત્યાં જ અનંત શાંતિનું વેદન જીવ કરી શકે છે. આત્મભાવે જીવન જીવવું તેનું નામ અંતર જાગૃતિ. જાગૃતિ એટલે મોહનિદ્રામાંથી જાગવું. અનંત સંસાર-પરિભ્રમણમાં આવી જાગૃતિ આ પહેલાં આવી ન હતી. દેહમાં હુંપણાનો ભાવ હતો તે હવે નથી રહ્યો. જ્ઞાનભાવનો દીપક પ્રદીપ્ત થયો છે. મન, વચન અને કાયા દ્વારા કાર્યો થઇ રહ્યા છે પણ એ લક્ષ રહે છે કે, હું આત્મા છું. આ પ્રકારની સ્થાયી સભાનતા અને સતર્કતા દ્વારા આત્મા પોતાનું રક્ષણ કરી શકે છે. કર્મકૃત ઉપાધિઓ આવીને ઘેરી વળે, સંઘર્ષોમાંથી પસાર થવું પડે પણ આ જાગૃતિ નિશ્ચિંતતા આપે છે. ધીરજ અને સમતાને જાળવી રાખે છે. પ. પૂ. કાળીદાસ બાપુ લખે છે, “લક્ષ રહે જ્યાં સુધી નિત્ય નિર્મળ પણે, કરમનો ડાઘ કહો કેમ લાગે?”સાગરના પેટાળમાં અનંત શાંતિ છવાયેલી હોય છે એવી જ શાંતિનો અનુભવ સાધક રોજબરોજના જીવનમાં અનુભવી શકે છે. પ. પૂ. ભાઈશ્રી, એનું જીવંત ઉદાહરણ છે.
અપૂર્વ શાંતિના પરમ ધારક ભગવાન શ્રી મહાવીર
અપૂર્વ શાંતિના પરમ ધારક હોય તો તે છે તીર્થંકર ભગવાન શ્રી મહાવીર. ઘોર તપ અને ઉપસર્ગો સહન કરતી વખતે તેમની શાંતિ અને આત્માનો સમાધિ ભાવ અવર્ણનીય હતો. સમવસરણમાં તેઓ બિરાજે છે. જગતના તમામ જીવો માટે તેમના હૃદયમાં પ્રેમ છે. તે પ્રેમમાંથી પ્રગટ થતો અહિંસાભાવ એવો પ્રભાવક છે કે વૈરભાવને ભૂલી તમામ જીવો એકબીજા પ્રત્યે મૈત્રીની લાગણી અનુભવતા થાય છે. ભયરહિત તેઓ નિશ્ચિંત છે, પરમ શાંતિને અનુભવે છે.
મારી ચિત્તવૃત્તિ એટલી શાંત થઇ જાઓ
કાવિઠામાં મધરાત્રિ પછી, પરમ કૃપાળુ દેવ જંગલમાં જઈને ધ્યાન કરતા ત્યારે મચ્છરો અને અન્ય જંતુઓ જેમ ચાદર વીંટળાયેલી હોય તેમ વીંટળાઇ જતાં. ધ્યાનમાં જેણે પોતાના દેહને વોસરાવી દીધો છે અને કેવળ આત્મસ્વરૂપે રહ્યા છે, એવા વિદેહી શ્રીમદ્જીને તેની કોઈ અસર થતી ન હતી. ડંખના અનેક નિશાનો તેમના શરીર ઉપર સ્પષ્ટ દેખાતા, પણ છતાંએ ચહેરા ઉપર તેની પીડા લેશ માત્ર દેખાતી ન હતી.
પત્રાંક ૮૫૦ માં શ્રીમદ્જી લખે છે, “મારી ચિત્તવૃત્તિ એટલી શાંત થઇ જાઓ કે, કોઈ વૃદ્ધ મૃગ જેના માથામાં ખુજલી હોય તે આ શરીરને જડપદાર્થ જાણી પોતાનું માથું ખુજલી મટાડવા આ શરીરને ઘસે !”
હવાફેર અર્થે પરમ કૃપાળુ દેવ ધરમપુર ગયા હતા. ત્યાંના પહાડી પ્રદેશોમાં એ વખતના પોલિટિકલ એજન્ટ ત્યાં શિકાર અર્થે આવ્યા હતા. પરમ કૃપાળુ દેવ, જ્યાં સુધી તે ભૂમિ ઉપર ઉપસ્થિત હતા ત્યાં સુધી તેમને કોઈ શિકાર મળ્યો નહિ. તેમની અપૂર્વ શાંતિનો પ્રભાવ એવો હતો કે ક્રૂર અને નિર્દય ભાવોએ હાર માનવી પડી. અપૂર્વ શાંતિ, દયા અને કરુણાનો આ ચમત્કાર હતો.
શાંતિ અને સમાધિનું ભવ્ય જીવંત મંદિર
ભાઈશ્રીનો વિચાર કરીએ તો કોઈ એક ઉદાહરણ નથી, તેમનું સમગ્ર જીવન આ અપૂર્વ જાગૃતિ અને અનંત શાંતિમાંથી જ પ્રગટ થાય છે. પારાવાર શાંતિના સ્વામી, તેઓ ક્યારેય ઉતાવળ કરતા નથી. પ્રતિકૂળ કે અનુકૂળ, લાભ કે હાનિ, સુખ કે દુઃખ, હર્ષ કે શોક વખતે તેઓ હરહંમેશ શાંત હોય. આધિ વ્યાધિ અને ઉપાધિમાં ફસાયેલા માનવીઓ માટે તેઓ વિસામો છે. કોઈ પણ સમાચાર સાંભળે તેની નોંધ લે અને ઘટતું કરે પણ તેમની સ્વસ્થતા બરકરાર હોય. માતા કુમુદબાની તબિયત ગંભીર છે એ સમાચાર આવ્યા તો દેહવિલય શતાબ્દીનો કાર્યક્રમ બીજાઓને સુપ્રત કરી તેઓ અમેરિકાથી પાછા ભારત આવ્યા. તે સમાચાર સાંભળી તેમના મુખની કોઈ રેખા સુધ્ધાં ફરી ન હતી. નિરામય શાંતિ એવીને એવી જ રહી હતી. તેમનું સ્વાસ્થ્ય જયારે સારું ન હોય, આશ્રમના કાર્યોની વિવિધ જવાબદારીઓ નિભાવતા હોય, આયોજન પ્રમાણે બધું વ્યવસ્થિત ચાલતું હોય કે ન ચાલતું હોય, કોઈ તેમની નિંદા કરે કે પછી ગુણાનુવાદ, બદલાતા જીવનની બદલાતી કર્મ પરિસ્થિતિઓમાં તેમની એ અંતર જાગૃતિ અને અનંત શાંતિ એવા જ અડોલ રહે છે. શાંતિ અને સમાધિનું તેઓ ભવ્ય મંદિર છે. મુમુક્ષુઓ માટે તેઓ તીર્થ છે.
અપૂર્વ જાગૃતિ તેમજ અનંત શાંતિના મૂળ આધાર પરિબળો નીચે પ્રમાણે છે. આ દરેક મુદ્દામાં સાધકોને પરમ પૂજ્ય ભાઈશ્રી પ્રત્યક્ષ દેખાશે. પરમ પૂજ્ય બાપુજીનું શરણ ગ્રહ્યા બાદ, અપ્રમત એવા પરમ પૂજ્ય ભાઇશ્રીએ આત્મલક્ષે જે પુરુષાર્થ શરુ કર્યો તેની આ ગાથા છે. અધ્યાત્મની ચરમસીમાએ પહોંચી ગયા એના યશોગાન પણ આ જ મુદ્દાઓમાં સમાવિષ્ટ છે.
સદગુરુ અનુગ્રહ, બોધીબીજની પ્રાપ્તિ
આ પંચમકાળમાં આત્મજ્ઞાની સદગુરુ મળવા એ બહુ મોટી પુણ્યાત્મક ઘટના છે. નિર્ગ્રંથ સદગુરુ મળતાં સાચા દેવમાં રહેલી વીતરાગતા તેમજ સાચા ધર્મની ઓળખ થાય છે. સદગુરુના ઉપદેશનું શ્રવણ, મનન અને નિદિધ્યાસન થતા, તત્વ ની ઊંડી વિચારણા શરુ થાય છે. તેમની કલ્યાણકારી આજ્ઞાઓને અપૂર્વ રુચિથી પાળતા આત્મા વિશુધ્ધ થતો જાય છે. જીવન મૂળથી બદલાય છે. જયારે શિષ્ય લાયક બને ત્યારે શ્રી સદગુરુ અનુગ્રહ કરી બોધીબીજની, ધ્યાન-સાધનાની પ્રાપ્તિ કરાવે છે. જે ઉપયોગ બહારમાં રહી કર્મોથી મલિન થતો હતો તે હવે પાછો આત્મા તરફ વળે છે. બહિરાત્મભાવ ત્યજી શિષ્ય અંતરાત્મભાવમાં નિવાસ કરતો થાય છે.
જો સંકલ્પ-વિકલ્પ શમી જાય
કેવળ મોક્ષનો અભિલાષી છે એવા સુશિષ્યનું મન પવિત્ર થતું જાય છે. ધર્મરંગથી રંગાયેલું પવિત્ર મન શાંત અને સ્થિર બનતું જાય છે. આત્માના ગુણ અને લક્ષણનું સૂક્ષ્મ ચિંતન થતાં ઉપયોગની પ્રતીતિ થાય છે. મનના સંકલ્પ તેમજ વિકલ્પ શમી જતાં મન આત્માના જ્ઞાનભાવમાં વિલીન થઇ જાય છે. આવી ક્ષણે સાધક અપૂર્વ શાંતિ અને સમાધિનો અનુભવ કરે છે. તેનાં અંતરમાં જ્ઞાન જાગૃતિનો દીવો પ્રદીપ્ત થાય છે.
વિષયો પ્રત્યેની અપ્રયત્ન દશા વર્તે
સ્વરૂપસુખથી જે પરિતૃપ્ત છે તેને પરપદાર્થની નિ:સ્પૃહતા વર્તે છે. ઇન્દ્રિયોના સુખભોગ માટેની ઈચ્છા જેની ઉપશમિત અથવા ક્ષય થઇ છે, એવા આત્માને અપૂર્વ શાંતિનું વેદન થાય છે.
દ્વંદ્વોથી મુક્ત થાય
દ્વંદ્વોથી જે પર છે તે અપૂર્વ શાંતિને માણી શકે છે. જ્ઞાનના આનંદમાં જે સ્થિર છે એને બહારની પરિસ્થિતિઓ અસર કરતી નથી. અંતરમાં ઉલ્લાસના તેજ ભર્યા હોય તેને ઘોર અંધકાર વચ્ચે પણ માર્ગ મળી જાય છે. અપૂર્વ શાંતિ, પ્રેમ, કરુણા અને સમાધિભાવમાં તેમનું પવિત્ર જીવન અનેકને પાવન કરે છે. જગતમૈત્રી અને નિર્વૈરબુદ્ધિ જ્યાં પ્રખર રીતે પરિણમે છે ત્યાં કોઈને દુઃખ કે પીડા ન પહોંચે તેની કાળજી લેવાય છે. આવા આત્માને અપૂર્વ શાંતિ વેદાય છે.
તુલનાત્મક દ્રષ્ટિથી મુક્ત થાય
જ્યાં હરીફાઈ નથી, અન્યથી સારા થવાનો કે દેખાવાનો ભાવ નથી, જ્યાં અભિપ્રાય કે પૂર્વગ્રહ નથી, સરળ અને દંભ રહિતનું જીવન છે, પોતાના વ્યક્તિત્વ નિર્માણના પ્રયત્નમાં લેશ માત્ર જોડાવાપણું નથી, ત્યાં અપૂર્વ શાંતિ સહજ વહેતી રહે છે.
સાદગી ભર્યું જીવન જીવે
નિયતિ દ્વારા જે પ્રાપ્ત થયું છે તેમાં જ જેને સંતોષ છે, જગતની ચમકદમક જેને આંજી શકતી નથી તેનો આત્મા શાંતિ માં નિવાસ કરે છે.
સંતના શરણમાં રહે
સદગુરુના શરણમાં જીવ નિશ્ચિંતતા અને નિર્ભયતા અનુભવે છે. તેમની સેવા અને સુશ્રુષામાં જીવ અપૂર્વ શાંતિનો અનુભવ કરે છે, કારણ કે અનંત શાંતિનું પ્રત્યક્ષ જીવંત અવલંબન, સાક્ષાત સામે વિદ્યમાન છે.
જ્યાં જગતને જોવાનો કે જાણવાનો અભરખો નથી
જીવ, જગત અને જીવન આ ત્રણ તત્વ છે. એક વાર આ દુઃખમય અને શોકસ્વરૂપ જગતને જાણી લીધું પછી જે સાધક આત્મા તે લૌકિક જીવનમાંથી નિવૃત થાય છે તે અપૂર્વ શાંતિને અનુભવી શકે છે.
ઈશ્વરને સમર્પિત થયેલું જીવન.
નિષ્ઠા અને જાગૃતિપૂર્વક જે પોતાના કર્મોને નિભાવે છે અને ફળની ઈચ્છા નથી રાખતા તે ખરા અર્થમાં પોતાની નિયતિને, પોતાના ઉદયને સમર્પિત થયા છે. પરમાત્મામાં અખંડ શ્રધ્ધા છે ત્યાં કોઈ ઉકળાટ નથી, કેવળ પરમ શાંતિ છે. ભૂતકાળને જે વાગોળતા નથી અને ભવિષ્યની જે ચિંતા કરતા નથી, કેવળ વર્તમાનની ક્ષણમાં શાશ્વત છે તે સ્થિતપ્રજ્ઞ આત્મા અપૂર્વ શાંતિના વાહક છે. આવા મહાત્માઓ જ્યાં જાય ત્યાં સર્વને શાંતિ વેદાય છે.
જે જાત સાથે જીવે છે, શાંતિ તેને સદૈવ વરેલી રહે છે. પાંદડે પાંદડે તત્વજ્ઞાન જ પથરાયેલું છે. જો અંતરમાં અનંત શાંતિ વેદાતી હોય અને જો દ્રષ્ટિ કેળવાયેલી રહે તો આ જગતમાં એક એક જગ્યાએથી જ્ઞાન મળે. ભાઇશ્રીના મૌનમાં રહેલી શાંતિ અને શાંતિમાં રહેલું મૌન અલૌકિક છે. તેમના મૌનમાં રહેલી એ શાંતિના આપણે ઉપાસક થઈએ. આરાધના કરીને આપણે પણ તે અપૂર્વ જાગૃતિ અને અનંત શાંતિના સ્વામી બનીએ. ૐ શાંતિ: શાંતિ: શાંતિ:
Moments of Insight:
Divine awareness - Infinite Peace - અપૂર્વ અંતર જાગૃતિ - અનંત શાંતિ
A seeker must always contemplate deeply and subtly on the nature of things. Contemplation means the effort put in to understand and grasp, the qualities, the defining characteristics and the very nature of a substance. A seeker whose mind has become still in observing his practice, possesses the power to contemplate subtly and for a while. Righteous and elevated striving can transform faith into experience. One can become a pure soul when the false identity with the body gets healed.
Contemplation will lead to clarity and certainty on the nature of the soul.
When contemplation reaches the point of experience, it becomes an integrated experience. There then remains no need for thought, for the very object of our thoughts has been experienced.
Now the striving is to be directed at lengthening the flow of experience.
True inner asceticism can be achieved when we reside in pure consciousness itself, i.e in one’s own nature. Our own nature, is the harmonious union of the three jewels of conduct, perception and knowledge. It is only in the human form that such striving can take place, but in order to achieve this patience and perseverance, effort and faith, renunciation and awareness will be needed.
Let us not fritter away this noble and extremely rare human birth through our mundane acts. One who already has wealth but is constantly engaged in striving to attain more wealth is truly poor and foolish. Such a person never retires. Moreover, he satisfies himself by thinking that gathering mere details is collecting wisdom. He hence engages in knowing and understanding many subjects, rather than dedicating himself to grasping a single subject deeply, and being deeply absorbed and influenced by it.
One who seeks, who thirsts, will find all. A firm resolve to know and experience the highest truth is needed. Behind this resolve lies a firm faith: “Divinity is within me. Even though in this present moment, I am intellectually connected to the body, but I am not this body, for I am the soul, God. I will make good use of the energy awakened within me to overcome all obstacles and difficulties.”
If there is one noble thought in this world, then it is that divinity is within me. This not merely a thought, but is a truth for all souls. This truth has been revealed through the ages by enlightened saints like Bhaishree. There is immeasurable power within us. Let us manifest it within this very lifetime.
Inner awakening is the striving and incomparable peace is its fruit.
For saints it is but naturally easy to remain in the flow of inner light, while we all lose ourselves in the activities driven by our mind, speech and body.
While we might not have experienced the soul, we have certainly experienced the bitter fruits of impatience and distress. Let’s resolve: “I will not make haste; I will build tolerance; while daily life will present a variety of circumstances, I will pass through them, remaining still and joyful; I will walk in a measured way, eat slowly, and not hurry when driving my car; I will lovingly wait for anyone who delays me; whatever someone comes to tell me, I will listen to them calmly; I will remain peaceful if someone criticises me or is angry towards me; I will deliberate over all decisions. I will live a life both cultivated and disciplined.”
I will remained awakened within, taking inspiration from the living example of Bhaishree’s life, and enjoy the abundant experience of infinite peace within.
પ્રથમ તો મુમુક્ષુએ તત્વનું ભાવવાહી સૂક્ષ્મ ચિંતન કરવું રહ્યું. ચિંતન એટલે કોઈપણ પદાર્થને, દ્રવ્યને તેના ગુણ, લક્ષણ અને ધર્મથી ઓળખવનો અને પામવાનો પ્રયત્ન કરવો. જેનું મન સાધનામાં સ્થિર થયું છે તે સાધક આત્મા સૂક્ષ્મ અને લાંબા સમય સુધી ચિંતન કરવાની શક્તિ ધરાવે છે. અંતરની પ્રતીતિને અનુભૂતિમાં લઇ જવાનો, સમ્યક પરાક્રમ કરવાનો, દેહ મટી આત્મા બનવાનો આ અતિ મહાન કાર્ય છે. આ ચિંતન દ્વારા આત્માનો નિર્ણય અને નિશ્ચય થાય છે. ચિંતન જયારે તત્વના અનુભવ સુધી પહોંચે ત્યારે તે અનુભવમાં સમાઈ જવાનું છે. વિચાર કરવાની હવે આવશ્યકતા નથી. જેનો વિચાર કરતા હતા તેનો અનુભવ થઇ ગયો. હવે તે અનુભવની ધારા લાંબી ચાલે એ પુરુષાર્થ કરવાનો રહ્યો. શુધ્ધ ઉપયોગમાં, સ્વભાવમાં રહેવું એજ ભાવ ચારિત્ર છે, દર્શન જ્ઞાન અને ચારિત્રની રત્નત્રય એકતા છે. મનુષ્યના ભવેજ તે પુરુષાર્થ શક્ય છે. ધીરજ અને ખંત, મહેનત અને નિષ્ઠા, ત્યાગ અને જાગૃતિ જોઈશે.
ઉત્તમ અને અતિ દુર્લભ એવા મનુષ્ય ભવને રોજિંદા વ્યવહારિક કાર્યોમાં આપણે ન ખર્ચી નાખીએ. સંપત્તિ હોય છતાં જે સંપત્તિને મેળવવાના પ્રયત્નોમાં સતત જોડાયેલો રહે છે તે ખરેખર, દિન, દરિદ્ર અને મૂઢ છે. નિવૃત્તિ નથી લેતો અને બીજું કે એક વિષયને ધરી રાખવાને, તેને સંસ્કારિત કરવાને બદલે અનેક વિષયોને જાણવા અને સમજવાના પ્રયત્નોમાં જોડાઈ, માહિતી મેળવી તેનેજ જ્ઞાન સમજીને સંતુષ્ઠ થઇ રહ્યો છે.
જે ખોજી છે, પિપાસુ છે, તેને બધું મળી રહે છે. પરમ સત્યને જાણવાનો અને માણવાનો સંકલ્પ જોઈએ. તે સંકલ્પની પાછળ એક દ્રઢ શ્રધ્ધાન રહ્યું છે કે મારામાં ઈશ્વર રહેલો છે. વર્તમાને, ભલે હું માનસિક રીતે દેહની સાથે જોડાયેલો છું પણ હું દેહ નથી જ હું આત્મા પરમાત્મા છું. જે શક્તિ ઉજાગર થયેલી છે તેનો પૂર્ણપણે સદુપયોગ કરી હું તમામ અવરોધો અને મુશ્કેલીઓને ટાળીશ જ.
જો આ સંસારનો કોઈ શ્રેઠ વિચાર હોય તો એ છે કે મારામાં પરમ દિવ્યતા રહેલી છે. આ કેવળ વિચાર નથી પણ તમામ જીવાત્માઓનું સત્ય છે. ભાઈશ્રી જેવા જ્ઞાની પુરુષ દ્વારા યુગે યુગે આ મહાન સત્ય પ્રગટતું રહ્યું છે. આપણી અંદર અમાપ શક્તિ રહેલી છે તે શક્તિનો આવિર્ભાવ આજ ભવે કરીયે
અંતર જાગૃતિ એ પુરુષાર્થ છે અનન્ય શાંતિ એ તેનું ફળ છે. પરમ પૂજ્ય ભાઈશ્રી જેવા સંત માટે જ્ઞાનધારામા રહેવું એ સહજ છે, જયારે આપણે, યોગમાં અને યોગ દ્વારા થતા કાર્યોમાં ખોવાય જઈએ છીએ.
ભલે આત્માનો અનુભવ નથી પણ અધિરજ અને અશાંતિના કડવા ફળનો અનુભવ તો છેજ. સંકલ્પ કરીએ કે હું ઉતાવળ નહિ કરું. મારી સહનશીલતા વધારીશ. રોજિંદા જીવનમાં એવા અનેક પ્રસંગો આવતા રહે છે પણ હું સ્થિર અને પ્રસન્ન રહી તેમાંથી પસાર થઈશ. હું ધીમેથી ચાલીશ, શાંતિથી ખાઈશ, ગાડી ચલાવતા ઉતાવળ નહિ કરું, કોઈની રાહ જોવી પડે તો હું પ્રેમપૂર્વક તેની રાહ જોઇશ, કોઈ કઈ કહેવા આવે તોહ હું તેની વાત શાંત ચિત્તે સાંભળીશ. કોઈ મારી નિંદા કરે મારી ઉપર ગુસ્સે થાય તોપણ હું શાંત રહીશ, વિચાર પૂર્વક તમામ નિર્ણયો લઈશ. હું કેળવાયેલું સંયમિત જીવન જીવીશ.
ભાઈશ્રીના જીવનનું અવલંબન લઇ હું અંદરમાં જાગતો રહીશ અને અનંત શાંતિના પ્રચુર અનુભવને માણતો રહીશ.